Trzecia część działu Europy obejmuje tereny i kraje leżące wokół Morza Adriatyckiego i Jońskiego z Kretą i Sardynią oraz od północy z przyległymi Alpami na terenie Austrii. To najwspanialsza na świecie kraina głębokich jaskiń historycznie związana z powstaniem nauki o krasie i jaskiniach. Teren ten jest bardzo zróżnicowany w formach, występują tu zarówno formy krasu wysokogórskiego, śródziemnomorskiego oraz klasycznego wyżynnego.
Na tym stosunkowo niedużym terenie zostało poznano 25 jaskiń często znacznie przekraczających 1000 m. głębokości, kolejnych drugie tyle zbliża się do tej magicznej głębokości. Osiem jaskiń tej części Europy posiada długość powyżej 40 km. Dwie najdłuższe jaskinie znajdują się w Austrii: Schoenbergsystem 135 km. oraz HirlatzHoehle 98 km. Ewenementem na skalę światową jest mały rejon krasowy Alp Apuańskich (łącznea pow. ok. 22.000 km. kwadratowych), gdzie na obszarze kilkunastu kilometrów kwadratowych istnieje 10 jaskiń przekraczających 1000 m. Głębokości z najgłębszą Abisso Paolo Roversi 1350 m.
Najdłuższe jaskinie Austrii
nr |
nazwa jaskini |
dług/km |
deniw/m |
położenie jask. |
1 |
Schoenbergsystem |
135,2 |
1060 |
Totes Gebrige |
2 |
HirlatzHoehle |
97,6 |
1070 |
Dachstein |
3 |
Schwarzmooskogelhoehlensystem-Kaninchen |
66,6 |
1030 |
Dachstein |
4 |
Dachstein-MammutHoehle |
66,5 |
1207 |
Dachstein |
5 |
Kolkbluser-Monster-Hoehlensystem |
44,5 |
723 |
Steinernes Meer |
6 |
Eisriesenwelt |
42 |
407 |
Tennengebirge |
7 |
Lamprechtsofen Vogelschacht Weg Schacht |
38 |
1632 |
Loferer Steinberge |
8 |
TantalHoehle |
34,7 |
435 |
Hagengebirge |
9 |
Gamslocher-Kolowratsystem |
33,5 |
1119 |
Untersberg |
10 |
Cosanostraloch-Berger-Platteneck System |
30,4 |
1291 |
Tennengebirge |
11 |
Jagerbrunntro-Hoehlensystem |
28 |
1078 |
Hagengebirge |
12 |
Steinbruckenhohle |
28 |
653 |
Totes Gebirge |
13 |
Otscher-Hoehlensystem |
27 |
662 |
Otscher |
14 |
Klarahohle |
26,2 |
302 |
Sengsengebirge |
15 |
Frauenmauer-Langstein-Hoehlensystem |
23,8 |
595 |
Hochsehwab, |
16 |
Dof-Sonnenleiter-Hoehlensystem |
23,2 |
1092 |
Totes Gebirge |
17 |
Burgunderschacht |
22,6 |
848 |
Totes Gebirge |
18 |
Altherrenlabyrinth |
15 |
400 |
Tennengebirge |
Najgłębsze jaskinie Austrii
nr |
nazwa jaskini |
deniw/m |
dług/km |
połozenie jask. |
1 |
Lamprechtsofen-Vogelschacht Weg. Schacht |
1632 |
38 |
Loferer Steinberge |
2 |
Hochscharten-Hohlensystem |
1318 |
14,1 |
Hoher Goll |
3 |
Cosanostraloch-Berger-Platteneck H.system |
1291 |
30,4 |
Tennengebirge |
4 |
Schwer-Hoehlensystem (Batmanhole) |
1219 |
6,3 |
Tennengebirge |
5 |
Dachstein-MammutHoehle |
1207 |
66,5 |
Dachstein |
6 |
Jubilaumsschacht |
1173 |
2,4 |
Hoher Goll |
7 |
Feichtner-schachtHoehle |
1145 |
6 |
Hohe Tauern |
8 |
Gamslocher-Kolowratsystem |
1119 |
33,5 |
Untersberg |
9 |
Schneeloch |
1101 |
8,6 |
Tennengebirge |
10 |
Dof-Sonnenleiter-Hoehlensystem |
1092 |
23,2 |
Totes Gebirge |
11 |
Jagerbrunntro-Hoehlensystem |
1078 |
28 |
Hagengebirge |
12 |
HirlatzHoehle deniw 1070 |
1070 |
97,6 |
Dachstein |
13 |
Schoenbergsystem (Raucherkar-Feuertal) |
1060 |
135,2 |
Totes Gebrige |
14 |
Schwarzmooskogelhoehlensystem-Kaninchen |
1030 |
66,6 |
Dachstein |
15 |
HerbstHoehle-Grieshessel (MaanderHoehle) |
1029 |
1,6 |
Tennengebirge |
16 |
Hedwig Hoehle (BleikogelHoehle (P351) |
1023 |
1,1 |
Tennengebirge |
17 |
Schartenschacht |
972 |
2,5 |
Hoher Goll |
18 |
Schnee-Maria Hoehle |
932 |
3 |
Tennengebirge |
19 |
Hochlecken-GrossHoehle (GroBHoehle) |
907 |
5,6 |
Hollengebirge |
Najdłuższe jaskinie Włoch
nr |
nazwa jaskini |
dług/km |
deniw/m |
położenie jask. |
1 |
Fornitori-Stoppani-Tocchi |
58 |
444 |
Lombardia |
2 |
Complesso del Monte Corchia |
53 |
1187 |
Alpy Apuańskie |
3 |
Complesso di Piaggia Bella |
35,5 |
961 |
Piemonte |
4 |
Sistema Carsico Della Cod. |
34,1 |
331 |
Sardinia |
5 |
Grotta di Monte Cucco |
31,3 |
921 |
Umbria |
6 |
Buso de la Rana |
25 |
225 |
Veneto |
7 |
Complesso Fiume-Vento |
23 |
245 |
Marche |
8 |
Grotta della Bigonda |
22,6 |
450 |
Trentino |
9 |
Complesso del Foran del Muss |
20 |
1140 |
Alpy Julijskie |
10 |
Omber en Banda al Bus del Ze |
19,5 |
900 |
Lombardia |
Najgłębsze jaskinie Włoch
nr |
nazwa jaskini |
deniw/m |
dług/km |
położenie jask. |
1 |
Abisso Paolo Roversi |
1350 |
4 |
Alpy Apuańskie |
2 |
Abisso Ulivifer (Olivifer) |
1215 |
10 |
Alpy Apuańskie |
3 |
Complesso dell’Alto Releccio |
1196 |
17,3 |
Lombardia |
4 |
Complesso del Monte Corchia |
1187 |
53 |
Alpy Apuańskie |
5 |
Abisso Perestroika |
1160 |
2 |
Alpy Apuańskie |
6 |
Complesso del Foran del Muss |
1140 |
20 |
Alpy Julijskie |
7 |
Abisso Saragato |
1125 |
6 |
Alpy Apuańskie |
8 |
Abisso Mani Pulite |
1060 |
4,5 |
Alpy Apuańskie |
9 |
Pozzo della Neve |
1050 |
7 |
Molise |
10 |
Abisso Satanachia |
1040 |
2 |
Alpy Apuańskie |
11 |
Abisso Led Zeppelin |
1030 |
2,8 |
Alpy Julijskie |
12 |
Abisso Chimera |
1028 |
3,5 |
Alpy Apuańskie |
13 |
Buca Go Fredo |
1015 |
1 |
Alpy Apuańskie |
14 |
Abisso di Malga Fossetta |
1011 |
4,2 |
Veneto |
15 |
Complesso del Monte Tambura |
1005 |
7 |
Alpy Apuańskie |
16 |
Complesso dei Piani Eterni |
971 |
12 |
Veneto |
17 |
Complesso del Col Delle Erbe |
935 |
13 |
Alpy Julijskie |
18 |
Grotta di Monte Cucco |
929 |
31,3 |
Umbria |
19 |
Abisso dello Gnomo |
925 |
5,3 |
Alpy Apuańskie |
20 |
Abisso Cul di Bove |
906 |
5 |
Molise |
Najgłębsze jaskinie Słowenii
nr |
nazwa jaskini |
deniw/m |
dług/km |
położenie jask. |
1 |
Cehi 2 |
1502 |
5,3 |
Alpy Julijskie |
2 |
Mala Boka – Poljska Jama (BC4) |
1319 |
8,2 |
Alpy Julijskie |
3 |
Renejevo brezno |
1242 |
3,5 |
Alpy Julijskie |
4 |
Crnelsko brezno |
1241 |
11,5 |
Alpy Julijskie |
5 |
Vandima |
1182 |
2,5 |
Alpy Julijskie |
6 |
Prvi Sistem Molicka Planine |
1140 |
3,8 |
Dleskovska planota |
7 |
Migovec System |
975 |
24,9 |
Alpy Julijskie |
8 |
Skalarjevo Brezno |
911 |
4,8 |
Alpy Julijskie |
9 |
Brezno pod velbom-Ceska Jama |
910 |
1,6 |
Alpy Julijskie |
10 |
Vrtnarija |
888 |
11 |
Alpy Julijskie |
Najdłuższe jaskinie Słowenii
nr |
nazwa jaskini |
dług/km |
deniw/m |
położenie jask, |
1 |
Postojna Jama |
27 |
|
Postojna |
2 |
Migovec System |
24,9 |
975 |
Alpy Julijskie |
3 |
Mesaini Tiei |
20,6 |
115 |
Vichodni Trtry |
Najgłębsze jaskinie Chorwacji
nr |
nazwa jaskini |
deniw/m |
dług/km |
położenie jask. |
1 |
Sustav Lukina jama – Trojama |
1421 |
1,1 |
Velebit |
2 |
Slovacka Jama |
27 |
2,5 |
Velebit |
3 |
Jamski sustav Velebita |
1026 |
614 |
Velebit |
4 |
Amfora |
788 |
? |
Dalmacja |
Najdłuższe jaskinie Chorwacji
nr |
nazwa jaskini |
dług/km |
deniw/m |
położenie jask. |
1 |
Jamski sustav Kita Gacesina |
22,7 |
530 |
Juzni Velebit |
2 |
Sustav Dulin ponor – Medvedica |
16,4 |
0 |
Hrvatska |
Największe jaskinie Grecji
nr |
nazwa jaskini |
deniw/m |
dług/km |
położenie jask. |
1 |
Gorgothakas |
1208 |
1 |
Kreta |
2 |
Grouffre du Lion |
1100 |
? |
Kreta |
3 |
Tafkoura |
860 |
4,5 |
Psiloritis |
4 |
Diros Cave |
? |
15,4 |
Peloponnese |
Największa jaskinia Czarnej Góry
nr |
nazwa jaskini |
deniw/m |
dług/km |
położenie jask. |
1 |
Jama na Vjetrenom Brdima Montenegro |
897 |
? |
Durmitor |